Ook dat nog

Prijs de dag niet voor het avond is.

We wilden bijna los van de kade, maar nog even wat water in de achtertank bijvullen. Dat is een klusje wat je zonder nadenken kunt doen. Je draait de dop los, steekt de slang erin, zet de kraan op de kade aan, en dan wacht je tot hij vol is.

Maar deze keer ... was het warm, we waren moe, en onze hersenen aan boord deden het niet zo goed.

Hoe het kwam weten we nog steeds niet, maar één van onze zeer gewaardeerde bemanningsleden had een off-day en schroefde de deksel van de dieseltank los en stak daar - zonder nadenken - de waterslang in.

Nu is het helaas nog niet zover dat dieselmotoren op water kunnen lopen. Sterker nog - daar kunnen ze heel slecht tegen. Het heeft naar schatting een minuut geduurd voor het iemand opviel dat de waterslang in het verkeerde gat zat.

Je zou kunnen verwachten dat de schipper uit zijn vel springt van woede bij een blunder als deze - maar dat gebeurde niet. De schipper heeft kennelijk geleerd kalm te blijven - er was eerder troost nodig voor degene die dit overkwam. Die had het zeker net met opzet gedaan en was hoogst ongelukkig met deze situatie.

Maar wat nu? Direct even met onze vraagbaak in Nederland bij problemen aan boord gebeld  - hij was onderweg naar Den Oever met zijn jacht maar kon ons nog wel even te woord staan. Na de uitleg van het probleem bleek er maar een remedie - dat water moet eruit.

Gelukkig heeft de schipper in een vorige carrière geleerd hoe olie water scheiding gedaan moet worden. De eerste stap was dus koffie drinken op een terras met wat lekkers om het afstappen van René en Margreet te vieren. Dat geeft het water tijd naar de bodem van de tank te zinken, en geeft de emulsie laag van water-in-diesel, of diesel-in-water de tijd om uiteen te vallen. Bij olie installaties neemt men hier vaak minimaal 15 minuten voor - dus drie kwartier koffie drinken zou genoeg moeten zijn.

Daarna het handpompje zoeken - dat bleek in de kist onder het voordek te zijn. De dieseltank zit in de stuurboord achter hut - dus matras eraf, alles klaar maken voor een smerige dieselklus en veel lege flessen zoeken. Hoeveel water zou erin kunnen zitten? De dag ervoor hadden we de tank nog bij een pomp vol laten tanken - maar paste hier nog 10 liter water bij, of 30 of 50 liter? Het heeft niet veel zin hier aan te gaan rekenen - het moet er gewoon uit.

Dan is het belangrijk om het water helemaal vanaf de bodem van de tank af te zuigen - want pomp je hoger dan komt er alleen schone diesel naar boven. Hoe gaan we dat doen - de schipper neemt een flink stuk dunne slang die op de pomp past, verzwaart het uiteinde met twee harp sluitingen zodanig dat het uiteinde vlak op de bodem zal komen te liggen. Dan schroeven we het meetinstrument van het niveau in de tank los - zodat er een gat boven in de tank is van ongeveer 40 millimeter waar de slang door kan. Dit kan overigens alleen als de tank niet tjokvol zit, anders loopt het er boven uit.

Dan voorzichtig pompen - de eerste fles van 1.5 liter wordt gevuld met vrijwel schoon water - het werkt! Ook de tweede fles, de derde, de vierde, de vijfde enzovoort. Pas veel flessen later is er een mengsel van helder water en gelige diesel wat opgepompt wordt. Zitten we nu in de emulsielaag?

Om daar zeker van te zijn haal ik de slang er voorzichtig uit en laat hem opnieuw weer neer - nu komt er weer een fles schoon water - kennelijk zat de slang eerder niet helemaal op de bodem. Na nog een paar flessen schoon water komt er weer een fles met een mengsel van water en diesel - en dan een fles geheel met diesel. Hoera - we zijn er bijna. Na nog een keer de slang voorzichtig opnieuw neerleggen is er nog een fles met volledig diesel - kennelijk is het water nu uit de tank.

Dan nog toepassen wat ik in Assen geleerd heb op het waterlab van de afdeling productie chemie: goed de flessen bekijken. De flessen waar zowel diesel als water in zit hebben ook een bruine substantie op het grensvlak van water en diesel - dit is verontreiniging die je niet in de motor wil en die een brandstof filter eruit zou moeten halen. Er zit wat in - maar niet schrikbarend veel.

De veroorzaker van het waterprobleem is zeer verguld met de snelle oplossing - het heeft alles bij elkaar een dik uur geduurd om het op te lossen - en kan weer breeduit lachen. Dan de echt spannende test - de motor starten. Dat doen we terwijl we nog aan de kade liggen - als de motor dan uitvalt zijn we niet ergens op zee maar nog met touwen vast. Om de motor wel goed te laten koelen staat de motor in de vooruit-stand met een zo laag mogelijk toerental. De motor start direct en loopt als een zonnetje.

Oef - dat is goed afgelopen.