Golfpatroon

Hier varen twee schepen achter elkaar de haven uit. Bij het voorste schip zie je de boeggolf (eigenlijk de schouder golf) die als een V-patroon uitwaaiert. Bij het hek zit ook een V-vormige golf, maar deze is minder hoog. Vlak rond de boot is een wit spoor - dat is van schuimvorming doordat de golven breken vlak bij het schip, verder weg van de hartlijn van het schip is het golfpatroon zonder wit schuimspoor. Een paar bootslengten achter het schip hebben de schoudergolven van beide kanten weer contact gemaakt en zie je een golfpatroon wat de schoudergolf aan bakboord verbindt met die aan stuurboord.

Als je goed naar de V-vormige schouder golven kijkt zie je dat het niet één golf is, maar een hele serie achter elkaar top-dal-top-dal enzovoort. Aan de rechterkant van het voorste schip kun je 17 top-dal combinaties zien. Dezee golven reizen met het schip mee,  maar  bewegen ook dwars van het schip af. 

Het maakt niet uit of je een groot schip bent of een klein eendje - als het water diep genoeg is ziet het golfpatroon er precies hetzelfde uit.

Deze twee schepen volgen een verschillende koers, waardoor de golfpatronen elkaar kruisen. Let op de golf aan bakboord (links) van het rechter schip, en de golf aan stuurboord (rechts) van het linker schip.

Op het kruispunt van deze twee golven ontstaat interferentie - de golf toppen worden soms dubbel zo hoog, en soms dempen ze helemaal uit.

Vanwege deze interferentie is het gevaarlijk om in een storm te schuilen achter een eiland - de golven kunnen daar twee keer zo hoog zijn als op volle zee. Dat hebben we meegemaakt bij onze overtocht van Ile d' Yeu (Frankrijk) naar Gijon (Spanje) - het eerste uur zaten we bij windkracht 6 aan de lijzijde van het eiland Yeu en hadden veel grotere golven dan op open zee.

Als een schip een bocht maakt is het golf patroon links en rechts niet gelijk - aan de buitenbocht wordt het uitgerekt, in de binnenbocht wordt het samengedrukt.

Op de foto beneden is het schip met het platte witte dak net aangekomen in de haven en ligt nu vrijwel stil naast de pier. De golven van dit schip zijn op een aantal plaatsen tegen de havenhoofden gebotst en zijn weerkaatst. Bij het rode baken (aan de rechterkant van de haven ingang) zie je dit als een golf met die zich in een cirkel vorm uitbreidt - hierdoor verspreid de golf zich over een groter gebied en wordt de golfhoogte minder. Bij de pier van het groene baken (links van de haven invaart) is de hekgolf op een rechte wand weerkaatst en behoudt hij ongeveer dezelfde vorm en dezelfde golfhoogte.

Op de foto hierboven zie je wat er gebeurd als de boot stil ligt (de boot met het witte platte dak). De golven die je eerder gemaakt hebt, gaan gewoon door. Ze kunnen heel ver komen - dat weten we van deining oude oceaan die misschien wel duizend kilometer verderop is ontstaan bij een storm en daarna bij windstil weer toch nog met flinke golfhoogte stukslaat op de kust van Portugal. Golven reizen zo ver omdat er bijna geen demping is - pas in de branding als een golf stukslaat dempt hij uit.

Hier zie je een snelvarende rubberboot - anders dan de schepen hierboven vaart dit schip niet in verdringersvaart door het water, maar planeert het schip over het water. Het schip is als het ware over de eigen boeggolf heen geklommen. De dynamische druk van het water tegen de onderkant van de boot heeft de rubberboot gedeeltelijk uit het water opgetild. Van de boeggolf is alleen nog een wit schuimspoor te zien, maar geen schoudergolf. De hekgolf is nu wel goed te zien maar heeft een hele andere vorm gekregen: een paar meter recht achter de boot zit nu de golftop die anders aan de achterkant van het schip zou zitten. Wie in een kleine zeilboot hard probeert te zeilen en weten wil of zijn scheepje planeert moet dus naar achteren kijken - als het golfpatroon er zo uitziet ben je goed bezig.  

Deze Fransman vlak bij Antibes doet het goed - vol aan het planeren met zijn Laser. De boeggolf is alleen nog een wit spuitende straal. 

Deze vissersboot bij Monaco planeert ook. Het golfpatroon is hier verstoord door de flinke deining op de zee.

Dit speedbootje in de vroege ochtendzon is ook aan het planeren - je ziet vooral het opspattend schuim. 

De surfer met het gele zeil is ook flink aan het planeren - de boeggolf is alleen nog een spoor van opspattend water, net als bij de speedboot hierboven. Omdat de surfplank veel minder massa heeft, is de waterverplaatsing veel kleiner en daarom is  het golfpatroon minder groot.

Dit is een hele zware speedboot - die ook flink snel vaart. De bult in de hekgolf achter het schip is daardoor hoger. Maar de ontwerper van dit schip wil graag het ego strelen van de eigenaar - er is een truuk gebruikt om het water zo hoog te laten opstuiven: een waterstraal wordt onder een hoek van 40 graden met het horizontale vlak weggespoten - indrukwekkend is het wel. Het maakt ook flink lawaai.

Deze loodsboot (haven van Bastia) heeft weinig massa en is een rank schip. Het schip planeert ongeveer even snel als het schip hierboven met veel minder opspattend water. Zo kan het dus ook. Een paar bootslengten achter het hek waait de hekgolf door een windkracht 7 dwarswind weg - hier komen druppels los van de golven en zie je een wit schuim en een wolk van druppels.

Tenslotte - de boeggolf van de Bleu Magenta van bovenaf gezien aan stuurboord bij een snelheid van ongeveer 4 knopen. Mengen van water en lucht zorgt voor de witte verkleuring van het water.