Woest water en Viktor Schauberger

Bij onze rondrit door noord Corsica, een week geleden, kwamen we langs een woeste bergbeek in de buurt van Asko. Deze beek was afkomstig uit het stroomgebied van de Monte Cinto, de hoogste berg van Corsica.

Ik zat een tijd naar het snel stromende water te kijken en moest daarbij denken aan Viktor Schauberger. Deze man is in sommige kringen zeer bekend maar het grote publiek kent hem niet. Daarom wil ik u graag iets over deze man en zijn levenswerk vertellen, dat draait om stromend, vitaal water.

Viktor Schauberger (1885 - 1958) was een Oostenrijkse boswachter. Hij had een grote belangstelling en waardering voor de natuur, dus als boswachter werd hij betaald voor wat hij het liefste deed - door het bos wandelen.

Net als Leonardo da Vinci was hij een zeer scherp observator en zag hij wat andere mensen ontging. Wat hij observeerde in de natuur probeerde hij eerst te snappen, om daarna de oplossing van moeder natuur te kopiëren. Kapieren und kopieren, noemde hij dat in het Duits.

Deze bijzondere man heeft zeer bijzondere dingen gedaan met zijn observatie talent. 

Als boswachter viel het hem op waar het bos floreerde, en waar dat niet het geval was. Zo kwam hij tot ontdekking dat een bos op een helling een dikke laag grond nodig had voor een weelderige plantengroei. Na een flinke regenbui kan de dikke laag grond het water een tijd lang vasthouden en is de waterafvoer geleidelijk - in de tussentijd kunnen planten profiteren van het water en daarvan groeien. Op een kale rots-helling stroomt alle water direct na een flinke regenbui weg - daar groeit nagenoeg niets meer. Hij was daarmee een van de eersten ter wereld die het gevaar van kaalslag in de bergen begreep.

Maar boswachter zijn ging ook over rendement maken door houtkap. Dat was in de steile hellingen van Oostenrijk een groot probleem - waar veel bomen waren, waren weinig wegen. Hoe krijg je dat hout ooit weg? Hij ontwikkelde een briljante oplossing - door de natuur te observeren en te kopiëren. Hij observeerde hoe gekapte bomen aan het einde van een rivier in een meer dreven. Hoe ze bewogen. Het viel hem op dat er iets speciaals gebeurde in een stroomversnelling.

Dit inzicht vertaalde hij naar een technisch vinding - hij bouwde een soort wildwaterbaan van een eivormige doorsnede waar de zware boomstammen op een stroom water snel doorheen werden gestuwd. Het geheim van de werking van dit systeem is een heel subtiel hydrodynamisch effect dat veel stromingsleer deskundigen niet kennen - ik heb er in mijn opleiding tenminste nog nooit van gehoord. Het komt erop neer dat in een samenspel van zwaartekracht op de boomstam en de  versnelling van de waterstroom door de boomstam er een hydrodynamische kracht op de boomstam ontstaat die de boom vrij houdt van de wanden van de waterbaan - mits de vorm van de baan precies goed is. Daarom gaat de boom razendsnel, met alle bochten mee en suist naar beneden. 

Dit systeem - en alle andere vindingen van Viktor Schauberger - worden uitgebreid in beeld gebracht bij een documentaire. Het is in een aantal Duitstalige delen te bekijken op youtube - de links naar de eerste twee delen zijn:

https://www.youtube.com/watch?v=R4h_yiDIuQE

https://www.youtube.com/watch?v=naQFc6AYzSc

De andere delen van deze documentaire kun je vinden door in youtube te zoeken op “Viktor Schauberger kapieren”. Zit u deze dagen verplicht binnen vanwege het Corona virus, dan is bekijken van deze documentaire zeer goed bestede tijd.

Op een heel ander terrein - akkerbouw - ontwikkelde hij een ploeg van een zeer speciale vorm voor akkerbouwers die zodanig goed werkte dat - tot wanhoop en ergernis van verkopers van kunstmest - de opbrengst van de akkers aanzienlijk toenam. Hij had geobserveerd dat bij de ploegen die tot dan gebruikt werden, de gezonde bodemstructuur kapot gemaakt wordt. De toplaag met micro-organismen kwam door het ploegen onderaan te liggen en ging daardoor dood. Hij bedacht daarom dat een ploeg zodanig moet zijn dat de toplaag weer boven-op komt, maar dat alleen de laag daaronder open gemaakt en wat gemengd moet worden. Proefondervindelijk kwam hij tot een ontwerp dat dit voor elkaar kreeg. Ook de keuze voor het materiaal waar de ploeg van is gemaakt blijkt cruciaal.

Hij liep zijn tijd het verst vooruit met zijn opvatting over vitaal water. Hoe blijft een mens, dier of bos gezond? Wat is daarvoor het recept?

Hij begreep door jarenlange observatie van de bossen hoe cruciaal de rol van water is voor mens en dier - we bestaan immers voor 60% uit water. Hij zag dat stilstaand water in het bos leidt tot kommervolle flora, en dat snelstromend water de begroeiing weelderig en vitaal maakte. Hij concludeerde dat dit te maken moet hebben met zuurstof, die in woest stromende bergbeken in ruime mate wordt gemengd met het water. Na deze observaties probeerde hij een apparaat te ontwikkelen dat water uit de kraan - dat in de waterleiding vaak lang stilstaat en daarmee vitaliteit verliest - weer zijn vitaliteit kan herwinnen.