Alle windstreken

Gepubliceerd op 10 februari 2020 om 22:48

In Nederland woedt deze dagen en langdurige storm - de zwaarste van het afgelopen half jaar - windkracht 8 met vlagen van 9 en 10 langs de hele Nederlandse kust, de Duitse bocht en Denemarken. Ik ben blij dat ik vandaag niet met een helikopter naar Helgoland hoef te vliegen. 

 

Vanuit Nederland krijgen we dan al snel de vraag - stormt het ook bij jullie? Nu zijn we ongeveer 1300 kilometer van Assen verwijderd, en liggen de Alpen tussen Nederland en onze boot, dus eigenlijk kun je er wel vanuit gaan dat Nederland en Italië nooit hetzelfde weer hebben (dit verklaart ook waarom veel mensen uit Nederland naar Italië op vakantie gaan). De depressies zijn daarvoor gewoon niet groot genoeg - en de Alpen beslissen of de depressie naar het noorden gaat (pech voor Nederland) of naar het zuiden (pech voor de Middellandse zee).

 

Maar het toeval wilde vandaag dat we ook harde wind kregen. Als ik op windy.com kijk zie ik dat een klein stukje van de harde wind van de depressie waar Nederland last van heeft, vanaf de Atlantische Oceaan via Bordeaux en Marseille de Middellandse zee weet te bereiken. Deze wind stroomt verder oostwaarts in de richting van Genua. Wij zitten tussen Marseille en Genua en hebben daarmee een westelijke stroming.  

 

Het begon harder te waaien gisteravond rond 21:00. We hebben nog wat aan de touwen van ons schip moeten veranderen om te voorkomen dat we met de boeg tegen de kade komen. Achter de ankerlijn strakker, de voorlijnen losser, en een stootwil erbij voor de boeg. Met 30 centimeter meer ruimte tussen wal en schip liggen we rustig. Nu lekker slapen …

 

Nou ja, 10 minuten na middernacht worden we wakker en horen we bij de boeg foute geluiden en dus gaat Edwin weer in vol ornaat naar buiten. Gelukkig had ik - ervaring helpt toch - al mijn kleren en een hoofdlamp klaargelegd in de salon voor het-geval-dat.

 

Dat was dus nodig - een kwartier aan het werk - dan ligt het schip weer prima bij. Om het schip naar achteren te krijgen is heel veel spierkracht nodig. Omdat ik alleen bezig was heb ik de truuk met de stopper-steek moeten toepassen.

 

Wat dat is? Een oude zeemansmethode. De ankerlijn is zwaar en moeilijk hanteerbaar en past niet op onze hand-lier voor de genua schoot. Daarom maak ik een hulplijn, die wel in de hand-lier past, vast aan het ankertouw. Nou is de moeilijkheid dat het ankertouw strak onder spanning staat - en zich dus niet meewerkt aan een goede zeemanssteek. De enige steek die hier gebruikt kan worden is de stopper-steek (ook wel mast worp met voorslag genoemd).

 

Het resultaat van de zeemansmethode is dat de ankerlijn nu een meter strakker staat zonder dat het me veel kracht heeft gekost. De lier heeft voor mij het zware werk gedaan. 

 

Met nog een extra stootwil erbij en de voorste 4 lijnen naar de wal wat losser liggen we nu echt goed voor de nacht.

 

Weer terug in bed ben ik blij dat Marttje het bed warm heeft gehouden - ik ben snel weer op comfortabele temperatuur.

De volgende morgen (maandag) kijk ik naar buiten en zie aan de zuidoostkant boven zee zware dikke wolken - onheilspellend. Aan de noordwestkant (waar de Alpen liggen) is het wolkendek heel dun en zal weldra de zon gaan schijnen. We zitten dus precies op de rand van slecht weer en mooier weer.

 

Op zee zou tussen Imperia en Corsica momenteel ongeveer 50 knopen wind staan - een fikse storm - en dus zullen er wel flinke golven tegen de havenpieren slaan. Als ik even ga kijken zie ik het al, tweehonderd meter van onze boot af staat een vuurtoren en de golven slaan daar af en toe over de golfbreker heen - en een regen van druppels wordt dan meegevoerd met de wind.

 

Opeens is mij duidelijk waarom alle lantarenpalen aan de zeekant verroest zijn, terwijl de havenkant nog de maagdelijk witte pas geverfde kleur hebben - dat is van opspattend zeewater wat ontstaat als golven vanaf de zeekant tegen de pieren beuken. Deze nevel slaat neer tegen de palen- en het zout blijft achter als de wind en de zon het water laten verdampen . Hierna kan de corrosie in de zoute omgeving zijn werk doen. Ik had niet gedacht dat het verschil in corrosie tussen de twee kanten van de lantarenpaal zo groot zou zijn. Maar het is echt waar - alle lantaarnpalen vertonen hetzelfde corrosie patroon.

Dan zie ik een zeiljacht van een meter of 10 wat met storm fok en twee keer gereefd grootzeil. Het vaart in de ruwe zee en probeert aan de wind tegen de golven in te zeilen. Dit moet echt een liefhebber zijn - om onder deze omstandigheden te willen zeilen. Of is het iemand die in de luwte van 5 kilometer verderop gedacht heeft dat het wel zou meevallen en nu in de volle wind net buiten Imperia erachter komt dat het te veel van het goede is? 

Het schip loopt verassend goed in deze omstandigheden - het stampt nauwelijks, en maakt goed snelheid. Ik maak er foto’s van en volg wat het schip doet. Ik zie dat er maar een persoon aan dek is - zou de schipper alleen zeilen? Ik kan op mijn foto’s zien dat het schip Sheila heet en tekeningen van dolfijntje op de boeg heeft - dat moet de reden zijn dat het schip zo goed door de golven gaat.

Na een paar minuten gaat het schip door de wind en zeilt dan met ruime wind vlak langs de pieren van de haven van Imperia - de golven slaan stuk op de rotsen en spatten hoog op - de helft van de mast van de Sheila raakt buiten zicht. Zou het jacht  de haven willen aanlopen? Om die manoeuvre te laten slagen zou het hoog aan de wind tussen de havenhoofden door moeten gaan - met de motor op volle kracht bij om tegen de wind in te komen. Ik zit me af te vragen of ik dat wel zou wagen. Maar mijn zorgen zijn onnodig - de schipper vaart onze haven niet in, maar vaart recht door, naar het noordelijke deel van de haven - waar veel meer luwte is van de bergen achter Imperia en waar de golven weg zijn door de haven pieren - een zeer verstandige beslissing. 

 

Ondertussen zijn op het strandje van Imperia een stuk of zes windsurfers bezig hun spullen op te tuigen. Voor deze cracks is het weer van vandaag perfect - zon - egaal harde wind schuin op de kust - en flinke golven.

 

Ik haal de kinderen erbij en met zijn vieren bewonderen we de kunsten van deze windsurfers. Ze slagen erin door de hoge brekende golven naar zee te varen. Dan maken ze hoge sprongen, rijden ze op de golven en gijpen achteloos, alsof het niets is. 

 

“Zou ik het windsurfen ooit zo goed leren dat ik dit ook kan?” denkt Sjouke Lute.

Later op de middag gebeurt er iets vreemds. In een uur tijd draait de wind bijna  360 graden. Van oost, ruimend naar zuid, naar west, naar noord, naar noord-oost. Dat was vreemd - bij de passage van een lage druk gebied kan je een draaiende wind richting hebben, maar we hadden geen centrum van lage druk bij ons. 

 

Dus maar weer even op windy.com gekeken wat er aan de hand is hier. Wat blijkt: er staat nog steeds een storm achtige wind die op volle zee uit het zuidwesten komt. In de luwte van de bergen langs de kust is de windsnelheid veel minder, en is er zelfs een recirculatie gebied ontstaan (dat is een gebied waar wind met lagere snelheid terug stroomt). 

Het verschijnsel (recirculatie gebied) zie je op veel kleinere schaal veel vaker (let maar eens op, na afloop van harde wind liggen in de herfst alle boom-bladeren op straat op kleine hoopjes in de buurt van obstakels - hier is een recirculatie gebied geweest waar de bladeren in terecht zijn gekomen, en niet meer konden ontsnappen. Ik had nog niet eerder ervaren dat een recirculatie gebied ook 50 kilometer groot zou kunnen zijn - maar precies dat is de situatie tussen Monaco en Genua vandaag. Kennelijk is het centrum van dat recirculatie gebied in de buurt van onze haven geweest en hebben we in een uur tijd alle mogelijke windrichtingen achter elkaar gehad.

Terwijl ik hierover aan het nadenken was zag ik op de haven een mozaïek met een windroos - en het leuke is dat elke windrichting hier een eigen naam heeft.

Noord - Tramontana

Noord-oost - Greco

Oost - Levante

Zuid-oost - Scirocco

Zuid - Mezzogiorno

Zuid-west - Libeccio

West - Poniente

Noord-west - Maestra.

Wat betekenen deze namen? Ik zocht het even voor u op. In de Middellandse Zee heeft elke windrichting zijn eigen karakter met bijpassende naam. 

De zon komt op in het oosten - Levante - en daarom heet oostenwind Levante. Dit is vooral in de zomer een hete droge wind. Bij de straat van Gibraltar is hij zelfs berucht - hier tegenin laveren is geen pretje.

Midden op de dag staat de zon in het zuiden - Mezzogiorno. Een warme wind uit de Sahara. 

In de avond gaat de zon onder in het westen (Poniente, ondergaan). Dit is een milde vochtige wind vanaf de Atlantische oceaan. Relatief koel in de zomer, relatief warm in de winter.

De wind uit het noorden, komt van de bergen, heet daarom Tramontana (montana = berg), en is droog en koud.  

 

Gezien vanaf Sicilië komt de wind uit het noordoosten vanuit Griekenland en heet daarom Greco.   

De wind uit het zuid oosten komt van Syrie, is droog en warm, en heet daarom Scirocco.

Wind uit het zuid-westen komt uit de richting van Libië, vandaar Libeccio.  

Wind uit het noordwesten heet in het franse gebied de Mistral - en in Italiaans Maestra (de meester stad vernoemd naar Venetië).

 

Vandaag hadden we dus een harde zuidwesten wind - een Libeccio. Mijn Admiralty Sailing Directions Mediterranean Pilot Volume 2 schrijft hierover: Libeccio is de Italiaanse naam voor de winden tussen west en zuidwest die waaien in het gebied tussen Sardinië en Italië. De Libeccio waait hard als er een lagedrukgebied boven noord Italië ligt, vooral wanneer dit in de winter gebeurd. Diepe lage druk gebieden kunnen een ruwe zee veroorzaken, en slecht zicht op de westkust.

 

Wie even naar de zee kijkt ziet dat dit helemaal klopt! 

Edwin


Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.