Grutte Pier

In Barcelona hebben we de nieuwe zeilen ontvangen die Winsails voor ons gemaakt heeft: een genua, een grootzeil en een genaker. Voor de niet-zeilers onder u: een genaker is een groot bolvormig voorzeil dat bij wind van schuin achteren gehesen kan worden en de boot harder laat varen.

En daar zijn we erg blij mee. Vooral in de zomermaanden zijn er op de middellandse zee veel dagen met weinig wind en is deze genaker een groot voordeel.

We zeilen Barcelona uit, langs de grote miljoenen motor jachten die hier gebouwd worden, langs het monumentale douane gebouw, en na een laatste blik op de zuil met het Columbus standbeeld zetten we koers naar het noordoosten. Nog lang kunnen we de Sagrada Familia en andere markante gebouwen van Barcelona zien. Het is rustig weer en we hijsen de nieuwe zeilen. Ze staan er prachtig bij. De genua lijkt wel groter geworden, en het onderlijk ervan is op een aan de wind koers prachtig over het dek gesneden. Helemaal dicht getrimd blijft hij precies vrij van de zalingen, en de telltales blijven wijzen erop dat de stroming overal blijft aanliggen - kortom: vakwerk.

Het grootzeil moeten we goed trimmen, maar na wat spelen met uithaler, grootschoot, traveler en neerhaler krijgen we deze ook volledig in balans en staat er als een mooi vleugelprofiel bij. 

Er staat vandaag maar weinig wind, minder da 10 knopen, en we doen daarom een korte tocht van iets meer dan twintig mijl naar Arenys de Mar. Een mooie haven waar - erg belangrijk - er in het geheel geen deining de haven binnenkomt. Anders dan in Barcelona liggen we daarom heerlijk rustig en slapen als rozen.

En dag later zal de wind sterker zijn, tot 20 knopen, en kunnen we de resterende 60 mijl naar Roses varen, dat is het laatste stukje Spanje in het noordoosten. 

We zetten de wekker ver voor zonsopkomst en maken onszelf klaar voor vandaag terwijl het buiten nog pikkedonker is. Als we om acht uur de haven uitvaren is de zon net boven de horizon. Laurens Hendrik is al helemaal in tenue en helpt met de stootwillen en de touwen terwijl Marttje binnen de laatste handelingen verricht. Maaike Grytsje en Sjouke Lute zijn nog in dromenland. 

Er staat ongeveer 5 knopen wind, we varen een ruime koers, perfect om onze genaker uit te proberen. Gisteravond heeft Edwin alles klaar gemaakt voor de genaker. Het spival heeft een grotere snaphaak gekregen, om de genaker te kunnen dragen. Er is een neerhaler gemonteerd die vanaf het boegbeslag via de mast naar de cockpit de halshoek (tack) van de genaker kan trimmen. Voor het bedienen van de genaker schoten zijn blokken-aan-touw gemaakt, zodanig dat ze aan de klampen op het achterschip vast zitten en via de genua lieren bedient kunnen worden. Als schoot hebben we onze 40 meter klimtouw lijn - dit is een zeer sterk en enigszins veerkrachtig touw wat we willen proberen omdat het schokken bij wisselende krachten op de genaker wat kan absorberen.  

Bij de genaker zit een sok - eentje van ongeveer 18 meter lang. De genaker is hierin opgeborgen als hij niet wordt gebruikt. Het grote voordeel van deze sok is dat hijsen en bergen van de genaker probleemloos kan. Dat gaat als volgt - eerst maak je de bovenkant van de sok-met-genaker vast aan het val. Dan maak je de halshoek vast aan de neerhaler lijn. Tenslotte de schoothoek vast aan de schoot, en de schoot leidt je naar het achterschip door de blokken.

Alles klaar? Niets gedraaid? Dan mag Sjouke Lute het val hijsen en gaat de sok plus genaker als een grote worst omhoog. Hier heeft de wind nog wining vat op, dus er staat weinig kracht op. Als de top helemaal boven in de mast is trekt Edwin aan een touw waardoor de sok naar boven gehesen wordt, terwijl de genaker in de wind komt te staan - deze pakt een vlaag wind en met een PLOP staat de genaker aan de onderkant vol wind. Dan is het zaak de schoot snel dicht te trekken en de sok helemaal naar boven te trekken. Een paar tellen later staat de genaker perfect. Wat is hij groot - 144 m2! En wat is hij mooi. De hele crew wil direct op het voordek gaan kijken, maar dat vindt Edwin niet goed - eerst de boot goed onder controle hebben.

Bij de wind van 7 knopen die er nu staat deden we met alleen grootzeil 2.8 knoop, met genaker erbij 5.5 knoop. Prachtig. Het schip ligt er heerlijk rustig bij - Marttje heeft een glimlacht van oor tot oor - zo hoort zeilen te zijn.

We proberen een beetje, wat afvallen, wat oploeven, en wat trimmen, en halen wat hoger aan de wind 6.5 knoop. Wow!

Om op onze bestemming te komen moeten we een keer gijpen, maar dat doen we vandaag nog niet met genaker. Dus sok weer omhoog, zodat de wind eruit is, grootzeil gijpen en na aanpassingen op het voordek de sok weer omhoog. Deze keer gaat het al veel sneller en soepeler dan de eerste keer. 

We varen een tijd en iedereen is enthousiast. We besluiten de genaker om te dopen tot Grutte Pier - vernoemd naar de legendarische en beresterke man die de Spanjaarden de stuipen op het lijf jaagde tijdens de tachtigjarige oorlog - de ironie van deze naam is dat dit zeil in Spanje is gemaakt.

Sterk is Grutte Pier zeker en we maken flink vaart. Dan zien we tot onze schrik een koerskruiser aankomen - een snel varende coaster. We hebben weliswaar voorrang - maar kunnen met genaker slecht manoeuvreren. Ook neemt de wind toe, nu 12 knopen. Dan besluiten we dat het voor vandaag mooi is geweest, de voorspelling is dat het steeds harder zal gaan waaien. Onze eerste genaker poging is geslaagd en heeft veel enthousiasme opgeleverd - daarom halen we de genaker weer in - weer de sok naar beneden en deze keer met val alles laten zakken op het voordek - Edwin prutst alles weer in de grote zeilzak en maakt alle touwwerk weer los. Vijf minuten later zijn we klaar en is de coaster nog op ruime afstand - goed gedaan. We zetten de genua bij en kijken of we nog een koerswijziging moeten doen om vrij te blijven van de coaster. Dat hoeft niet, hij is onze koerslijn al ver voor ons gekruist en vaart nu dicht langs de kust in de richting van Barcelona.

Plat voor de wind kunnen we Zeeuws Meisje varen - Genua aan bakboord, grootzeil aan stuurboord en met de vrij kleine golven licht dat heerlijk rustig - slaapverwekkend vindt een enkel bemanningslid die benedendeks gaat.

Dan kijken we naar de heuvels en steiler wordende bergen aan de kust. En we zien weer sneeuw op een berg - we peilen met het kompas deze berg in het noorden - dat moeten de Pyreneeën zijn! Die zijn hier hemelsbreed niet ver vandaan. Later op de dag loopt het zicht wat terug en zien we de sneeuw toppen niet meer.

Dan varen we langs een grote baai waar een stuk of 15 jachten met een zeilwedstrijd bezig zijn - in een heerlijke zon bij windkracht 4 op 30 november is dat prima te doen.

Wij varen verder naar Cabo San Sebastian, waar we - beducht voor een windverhoging door het kaap-effect, een paar mijl afstand houden.

De wind neemt toe tot 23 knopen halen we pieksnelheden van 10 knopen (goede zeilen!) en dan rollen we de genua in zodat we bij deze omstandigheden bijna plat voor de wind kunnen varen. Uiteraard met bulletalie aan de giek om een Chinese gijp te voorkomen.

Dan nog een keer gijpen (doen we door overstag te gaan) en over stuurboord sturen we naar onze haven voor vannacht de stad Roses.

Dan zien we nog iets wat we niet eerder gezien hebben - grote vissen springen uit het water en er zijn veel meeuwen die erop af duiken. Wat is hier aan de hand? Plotseling zien we het - tonijnen van ongeveer een meter lang komen twintig centimeter boven water - je kunt de vorm en scherpe staartvin van de vis goed zien.

Maar die meeuwen dan - jaagt die op de grote tonijn? We vermoeden dat ze allebeide aan het jagen zijn, op kleine vis, die door de groep tonijnen naar het oppervlak gedreven is en niet meer ontsnappen kan - niet aan de tonijnen en niet aan de meeuwen.

Een kwartier later zien we hetzelfde nog een keer - weer een stuk of tien tonijnen en een dozijn meeuwen. De groep blijft ongeveer op dezelfde plaats, om ze goed te bekijken zouden we de boot stil moeten leggen, maar dat doen we niet, het gaat zo lekker en we moeten nog flink doorvaren door de Golf van Roses om voor donker in de haven van Roses te zijn. Onderweg zien we een prachtige zonsondergang.

Een half uur na zonsondergang varen we in de invallende duisternis langs de havenhoofden. Via kanaal 9 hebben we contact met de havenmeester. Een marinero komt met rubberboot (zonder licht!) in de haven naar ons toevaren en wijst ons een plaats aan een solide kade. Prima plek, voor de komende dagen is er harde wind verwacht en dan liggen we hier prima - luw door de heuvels van Rosen die de noordenwind tegen houden, en vrij van deining door de kaap ten oosten van Rosen.

Dit geeft ons de kans een Sinterklaas periode in te lassen. Er moeten nog gedichten geschreven worden en presentjes ingepakt worden. Ook het Sinterklaasweekoverzicht moet natuurlijk bekeken worden. Ook is er nog huiswerk te doen.

De dag erna is het eerst grote klusjes dag - we schrijven op papiertjes alle klussen binnen de boot en op het dek op. Dan mag iedereen 5 klusjes kiezen en die doen. Een paar uur later zijn alle hutten opgeruimd, is de vloer geboend, zijn de badkamers weer helemaal blinkend fris, is het dek weer helemaal schoon. Sjouke Lute en Laurens Hendrik hebben in december, in korte broek, het dek helemaal geboend - wat een kanjers!

Het oliepeil van de motor is gecontroleerd, wier-filter schoon gemaakt. Edwin schrikt even als hij ziet dat een van de moeren waarmee de dieselmotor aan de boot is verankerd wel erg los is - wellicht losgetrild - dat euvel wordt snel verholpen met een engelse sleutel. De was is gedaan, stofrandjes zijn overal afgenomen en onze boekenvoorraad is geschift. 

Dan zijn de klussen klaar en vieren we dat met een lekkere versnapering en drinken.

Er zal vanaf maandag gedurende drie dagen een harde wind in de Golf van Lions staan, het stuk zee wat ons nog van de Franse zuidkust scheid - we wachten hier rustig tot het weer gunstig is, een matige westenwind zou ideaal zijn. Staat op ons verlanglijstje voor Sinterklaas!

Edwin