We liggen in Lagos, aan de zuidwestkant van de Algarve in Portugal.
Hier ligt een replica van het schip waarmee de Portugese ontdekkingsreiziger Bartolomeu Dias in 1488 Kaap de Goede Hoop ontdekte. Eerdere tochten van andere Portugezen waren al zover zuidwaarts om Afrika heen geweest als de Kongo Rivier, en China en India waren ook al bekend. Omdat India aan een oceaan ligt, was de logica dat je er ook per schip zou moeten kunnen komen door om Afrika heen te varen.
Dat klusje mocht Dias opknappen, in opdracht van de Portugese koning João II. En dus ging Dias als expeditieleider op een Karveel met kapitein Pêro de Alenquer en nog twee andere schepen zuidwaarts. De expeditie voer langs de westkust van Afrika. Na ten zuiden van het moderne Angola te hebben gevaren, bereikte Dias in december 1488 de Golfo da Conceicão (Walvisbaai, in het moderne Namibië). Hij vervolgde zijn weg naar het zuiden en ontdekte eerst Angra dos Ilheus, die vervolgens werd getroffen door een hevige storm.
Dertien dagen later, vanuit de open oceaan, zocht hij de kust opnieuw naar het oosten, ontdekte en gebruikte de westelijke winden - de oceaangyre, maar vond alleen de oceaan. Nadat hij Kaap de Goede Hoop op een aanzienlijke afstand ten westen en zuidwesten was gepasseerd, keerde hij zich naar het oosten, en profiteerde van de winden van Antarctica die krachtig in de Zuid-Atlantische Oceaan waaiden, zeilde hij naar het noordoosten. Na 30 dagen zonder land te hebben gezien, ging hij op 4 februari 1488 naar wat hij Aguada de São Brás (Baai van Saint Blaise) noemde - later omgedoopt tot Mosselbaai.
Dias' expeditie bereikte het verste punt op 12 maart 1488 toen ze voor anker gingen in Kwaaihoek, nabij de monding van de Boesmans-rivier, waar een padrão - de Padrão de São Gregório - werd opgericht voordat hij terugkeerde.
Dias wilde doorreizen naar India, maar hij werd gedwongen terug te keren toen zijn bemanning weigerde verder te gaan en de rest van de officieren unaniem de voorkeur gaven aan terugkeer naar Portugal. Het was pas op de terugreis dat hij daadwerkelijk Kaap de Goede Hoop ontdekte, in mei 1488. Dias keerde in december van dat jaar terug naar Lissabon, na een afwezigheid van zestien maanden en zeventien dagen. De ontdekking van de doorgang rond Zuid-Afrika was belangrijk, omdat Europeanen voor het eerst rechtstreeks met India en het Verre Oosten konden handelen, waarbij ze de Euro-Aziatische route over land met zijn dure Europese, Midden-Oosterse en Centraal-Aziatische tussenpersonen omzeilden.
Bartolomeu Dias noemde de Kaap de Goede Hoop oorspronkelijk de Kaap der Stormen (Cabo das Tormentas). Het werd later omgedoopt (door Portugese koning João II van Portugal) tot Kaap de Goede Hoop (Cabo da Boa Esperança) omdat het de opening was van een route naar het oosten.
Onder die naam is het wereld beroemd geworden, en is het later voor Nederlandse schepen belangrijk geworden voor bevoorrading van VOC schepen die van Nederland naar het Verre Oosten (en weer terug) zeilden.
Het hedendaagse schip de Boa Esperança draagt dus de naam de de Koning bedacht had, maar heeft de vorm van het schip van Dias. Het zeilt nog steeds, en in Nederland heb ik het al eens gezien bij een Tall Ships race. Het is 23.8 meter lang, 6.6 meter breed en had 22 opvarenden. De replica ligt aan de oostelijke kade in Lagos, net ten zuiden van onze marina.
Dat naamgeving belangrijk is, wisten de Vikingen al: de naam Groenland was al vele eeuwen eerder bedacht om Vikingen te lokken met het vooruitzicht een land van Melk en Honing aan te treffen - maar ach, al wat de kolonisten / verdreven Vikingen aantroffen was sneeuw en ijs.
Kaap de Goede Hoop daarentegen is een welgekozen naam.
De expeditie van Columbus vertrok 4 jaar later in de richting van Amerika. De Spanjaarden hadden tijdig begrepen dat de Portugezen met Dias een belangrijke ontdekking hadden gedaan, die niet onbeantwoord kon blijven. Zie de blog bij Baiona voor het verhaal van Columbus.
Met dank aan:
https://www.fundacionnaovictoria.org/
https://en.wikipedia.org/wiki/Bartolomeu_Dias
Edwin
Reactie plaatsen
Reacties